ფირუზისფერი რიწის ტბა

საქართველოს ისტორიისფერია ხევსურეთი. პირველად და ბოლოჯერ სამიოდე წლის წინ ვნახე. მე მქონდა გრძელი, ჟღალი თმა, ზუსტად ისეთი, როგორიც ხევსურ ქალებს. ამაყად მივაბიჯებდი შატილის კოშკებისაკენ და ვფიქრობდი, რა ბედნიერებაა, როცა ბავშვობის ოცნებას იხდენ. არ ვიცი რატომ, მაგრამ ბავშვობიდანვე მქონდა ოცნებად ხევსურეთს წასვლა. ნაწილობრივ ჩემი ბაბუის გავლენითაც - პროფესიით ისტორიკოსი, ჟურნალისტად, ფოტოგრაფად და გიდად ნამუშევარი საოცარ ზღაპრებს მიყვებოდა მთის შვილებზე. მაშინდელი ისტორიები თითქმის აღარ მახსოვს, მაგრამ გრძნობები, რომლებსაც ის ამბები ჩემში იწვევდა დღემდე შემომრჩა. დათვიჯვარს რომ შეუდგები და ხევსურული შემოდგომის ცივი ქარი სახეში გცემს, თავისდაუნებურად ღიღინებ ''არხოტოს'', მერე ფიქრობ პეიზაჟზე, რომელიც შენს თვალწინ იშლება. მომცროტანიანი მთები გაშლილი მხრებით გეგებებიან. ხეობის გეოგრაფიული მდგომარეობა საუკუნეების მანძილზე ''აიძულებდათ'' ხევსურებს ყოფილიყვნენ სამშობლოს კარიბჭის და საკუთარი კუთხის მცველები. შორიახლოს ქისტების კოშკებსაც შეამჩნევთ, რომლებიც ...

სამცხე-ჯავახეთი. შემოგდომა. საღამოს ტბა. სამცხე-ჯავახეთი ის რეგიონია, რომელშიც სამწუხაროდ ყველაზე ცოტა რამ მაქვს ნანახი. ალბათ, ცალი ხელის თითებზე შემიძლია იმ ადგილების ჩამოთვლა, რომლებიც ამ მხარეში მინახავს. არადა უზამაზარი რეგიონია, უამრავი ტბით. სანახავი ბევრია და "წამსვლელი ცოტა". თუმცა ნელ-ნელა ვხვდები, რომ ბევრს ვკარგავ და იმედია მომავალ წლის ამ დროს უკვე ბევრი რამ მეცოდინება ამ მშვენიერ მხარეზე. დღეს იმ ორ დღეზე მოგიყვებით, როდესაც უბრალოდ წასვლა და წანწალი გინდა ადამიანს. მარტივი გასვლით, სადაც მხოლოდ იქნება: მივედი, ვნახე, ვისეირნე, ვიპიკნიკე, დავისვენე, წამოვედი. მოკლედ, როგორც მეგობრების ახლო წრეში ვეძახით " ვიღორძაღლე".  სწორედ ასეთი, არაფრის კეთების ორი დღე სამცხე-ჯავახეთში შეგიძლიათ გაატაროთ.  ალგეთის წყალსაცავის ხედებით ტკბობის შემდეგ, წალკისკენ შეგიძლიათ გაემართოთ და დაშბაშის კანიონის ჩანჩქერებს შეაფაროთ თავი, სამწუხაროა რომ შემოდგომა ის პერიოდი არაა, როდესაც აქ ბანაობა "ჯერ კიდევ" შეიძლება, თუმცა "ჭყუმპ ...

როგორც ყველამ უკვე შევამჩნიეთ ბოლო რამდენიმე დღეა საერთაშორისო ავიაკომპანია რაინეარი (Ryanair) ინსტაგრამ სთორიში ატარებს გამოკითხვას: „სად გსურთ გამგზავრება 2020 წელს“ და ირჩევს ამ წლის საუკეთესო და ყველაზე მოთხოვნად მიმართულებას. საქართელოს დედაქალაქიც იღებს მონაწილეობას. მთელი საქართველო გაერთიანდა ინსტაგრამზე და თბილისმა ჯერ რომს აჯობა, შემდეგ სანტორინს, პარიზს, მალიორკას. ამჟამად თბილისი ფინალურ რაუნდშია და უკვე ბარსელონასაც უგებს.      სულ რამდენიმე საათში Ryanair თავის ინსტაგრამ გვერდზე გამოაცხადებს გამარჯვებულს.   რამდენიმე კვირის წინ Ryanair-ის ოფიციალურ საიტზე დაიდო ინფორმაცია „20 ადგილი რომელიც უნდა დაათვალიერო 2020 წელს Ryanair-თან ერთად“, სადაც კომპანია ტურისტებს სთავაზობს ახალ საინტერესო მიმართულებებს. სტატია დაყოფილია თვეებად და ივლისის თვეში მოხვდა თბილისი. „...საქართველოს დედაქალაქი აღმოსავლეთ ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფად განვითარებული ტურისტული მიმართულება გახდა...“ წერია სტა ...

დაბადების დღე წელიწადში მხოლოდ ერთხელ არის და ქალაქი თბილისიც არ არის გამონაკლისი. დაზუსტებით არ ვიცით თარიღი, როდის გადაწყვიტა ვახტანგ გორგასალმა თბილისის დაარსება იმ ადგილას სადაც ცხელ წყაროში ჩავარდნილი ხოხობი იპოვნა. მაგრამ,  უკვე წლების მანძილზე თბილისობას აღვნიშნავთ შემოდგომით. პირველად ეს დღესასწაული 1979 წელს აღინიშნა. 2018 წლიდან ეს ხდება ოქტომბრის პირველ შაბათ-კვირას, იქამდე კი აღინიშნებოდა ოქტომბრის ბოლო შაბათ-კვირას. რატომ შემოდგომით? პასუხი მარტივია, მოსავალი უკვე აღებულია, თბილისში კი ოქტომბრის ამინდი ჯერ კიდევ საკმაოდ თბილია, ბუნება აყვავებულია ნაირგვარი შემოდგომის ელფერებით... მგონი, სხვა არც არაფერა საჭირო სადღესასწაულო განწყობისათვის. რას უნდა მოველოდეთ თბილისობაზე? ხილის, ბოსტნეულის და ყველის დიდ მარაგს, ფელამუშს, ჩურჩხელებს და რა თქმა უნდა ქართულ ღვინოს. ასევე ახალ მომზადებულ ხინკალს და მწვადს. იმართება ბევრი სახეობის შოუები, მოსავლის აღებისა და ისტორიული სცენების იმიტაცია, კონცერტები, თამაშები. აქ შეგიძლიათ შეიძინოთ თითქმის ყველაფერ ...

ყარაყაი იგივე შავი კლდე, თრიალეთის ქედის უმაღლესი წერტილია და 2850 მეტრს აღწევს.  აქ ჩვენი მეგობრებიც ნამყოფნი იყვნენ. მათგან გვსმენია ამ მთის მშვენიერი ხედების შესახებ. თავადაც არაერთხელ დაგვინახავს სხვადასხვა მარშრუტებიდან და გულში ჩაგვიდია მასზე აბღოტება მომავლისთვის. ნაცნობების  უმეტესობას  სოფელ ოთადან დაუწყია მარშრუტი და და წაღვერში დაუსრულებია. ან სოფელ ციხისჯვარში დაუწყია და მცირე კრუგით ისევ ციხისჯვარში დაბრუნებულა. ჩვენი პირველადი ვარიანტი მარშრუტის კახისის ტბიდან დაწყება, ყარაყაიზე ასვლა, ბაკურიანში გადასვლა და იქვე დასრულება იყო. თუმცა დაგეგმარების პროცესში, მარშრუტზე მუშაობისას აზრი შევიცვალეთ და გადავწყვიტეთ: სოფელ ციხისჯვრიდან დაგვეწყო, ყარაყაიმდე ავსულიყავით, თრიალეთის ქედის ნაწილი გადაგვევლო და ტაბაწყურისკენ აგვეღო გეზი. სადაც მარშუტს, ოფიციალურად მაინც, დავასრულებდით. დროც გვქონდა, ხალისიც და ამინდითაც ვერ გვაშინებდნენ. პირველ რიგში მინდა ციხისჯვარზე მოგითხროთ.  ესაა პატარა სოფელი ბაკურიანთან. დაახლოებით 15 კ ...

  წინა საახალწლოდ გაზრდილია მოთხოვნა მთის კურორტებზე, სასტუმროს ჯავშნები ხშირად გაზაფხულის ბოლოდანაც იწყება. ფასები ცვალებადია, დამოკიდებულია არჩეულ რეგიონზე და დასარჩენ ადგილზე. დამსვენებელს აქვს საშუალება არჩევანი გააკეთოს სასტუმროს, კოტეჯსა და აპარტამენტს შორის. ზამთრის კურორტებიდან ყველაზე აქტუალურია: გუდაური ბაკურიანი სვანეთი   ტურისტული ნაკადი წლების განმავლობაში თანდათან იზრდება, ეს გამოიწვია ინფრასტრუქტურის განვითარებამ და სხვადასხვა გასართობი აქტივობების გაფართოებამ. დამსვენებელს შესაძლებლობა აქვს აირჩიოს მისთვის საინტერესო დასვენების სტილი, აქტიური ან პასიური.   ექსტრემის მოყვარულებს შეგვიძლია შევთავაზოთ:   თხილამურებით სრიალი. ფასი: 25-30 ლარამდე. სნოუბორდით სრიალი. ფასი: 25-35 ლარამდე. ბურანით გასეირნება: ფასი- 20 ლარიდან. პარაპლანით ფრენა. დამოკიდებულია არჩეულ რეგიონზე:      ბაკურიანი- 200; გუდაური-300; სვანეთი- 350.   გთავაზობთ კურორტებზე სასტ ...

ღორინამკალი არის მთა ხაშურის თავზე, რომელიც ყველა ჩვენგანს ექნება შემჩნეული. არც თუ ისე მაღალი მთა, რომელიც სულ რაღაც 1706 მეტრს წარმოადგენს სიმაღლეში ყველას ერთი შეხედვით ხვდება თვალში ვინაიდან ძალიან ჰგავს "სიმბას გადმოსახედს"... ცალი მხრით კლდოვანი წვერი საკმაოდ ლამაზ ფორმებს ანიჭებს მას.  ხოდა, თუ გაქვთ ზამთრის ორი დღე და არც დაღლა გსურთ დიდად ან თუ მხოლოდ ერთი დღე გაქვთ ზაფხულის და ცოტა დაღლაზეც არ იტყოდით უარს, ღორინამკალი თქვენს მარშრუტად შეგიძლიათ აქციოთ. ჩემს გასვლას რაც შეეხება, მოძრაობა სოფელი თაგვეთიდან დავიწყეთ. გადავიარეთ სოფელ ქაშვეთის თავზე და კოდისწყაროს პატარა ტბას წამოვადექით თავზე.ტბა პატარაა, ძალიან მყუდრო და მშვიდი. როგორც ვიცით, კერძო საკუთრებას წარმოადგენს და თევზაობაც შესაძლებელია. ტბამ ისე მიიქცია ჩვენი ყურადღება, რომ თითქმის ნახევარი დღე დავკარგეთ მის გარშემო ბოდიალსა თუ დასვენებაში...როდესაღაც გაგვახსენდა, რომ მთაზე ასასვლელად ვიყავით წამოსულები, ავირაზმეთ ისევ და აღმართების კეცვას მოვყევით. მარშუტი ორი დღისთვის საკმარისზე მარ ...

National Geographic-ის ფოტოგრაფის აარონ ჰულის (Aaron Huey) სიყვარული საქართველოს მიმართ მრავალი წლის წინ დაიწყო. როგორც ის თვითონ წერს National Geographic-ის საიტზე:  „...მსოფლიოში არ არსებობს საქართვლელოს მსგავსი ადგილი: 18 000 ფუტიანი მთები, უძველესი ღვინოს ქვეყანა და შავი ზღვის სანაპირო, განსაცვიფრებელი ტაძრები და ჩვეულებრივი მონასტრები, ლხინის (ჭამა-სმის) ტრადიცია, სიმღერა და ცეკვა.. იმასაც თუ არ აღვნიშნავთ, რომ ეკლესიების გარეთ მათ ნაყინი ღვინის გემოთი აქვთ...“     „... საქართველოში ჩამოსვლისას მზად იყავი თავგადასავლებისთვის, და ეს ნიშნავს იმას, რომ არ ღირს შენი მარშრუტის თითოეული წუთის დაგეგმვა. აუცილებლად დაზოგე რამდენიმე დღე მთებში დროის გასატარებლად. მზად იყავით ადგილობრივი  სიმღერის სწავლის, ღვინის მირთმევის და, იცოდე, ხარ თუ არა მორიდებული -  მაინც იცეკვებ... იმიტომ რომ გარწმუნებთ, როდესაც უკან იხედებით და აანალიზებთ გავლილ ცხოვრებას, თქვენ არ გახსენდებათ ის მომენტები რომლის დროსაც უარი თქვით, არამედ მხოლოდ ი ...

ცარცული პერიოდის ცხოველების ძვლები და რეპტილიების ნაკვალევი - ეს ყველაფერი იმერეთში, მდინარე ძუსას ხეობაში და სოფელ მერევშია აღმოჩენილი. მდინარე ძუსაზე მდებარე ჩანჩქერს ადგილობრივები "ქადაგიძის რაფს" უწოდებენ. სწორედ აღნიშნულ ჩანჩქერთანაა უძველესი ცხოველების ნაკვალევი, რომლის შესწავლაც უკვე მიმდინარეობს სპეციალისტების მიერ. სპეციალისტების აზრით, ეს ნიანგის ნაკვალევია. ჩანჩქერი თერჯოლის რაიონის ტურისტულ მარშრუტში მოიაზრება, შესაბამისად, იგეგმება მასზე სპეციალური მოაჯირის და ბილიკის მოწყობა და ნაკვალევის კონსერვაცია. ამასთან, სოფელ მერევში ადგილობრივი მაცხოვრებლის სახლში ინახება, სავარაუდოდ, ცარცული პერიოდის ცხოველების ნაშთები. აღნიშნული არტეფაქტები წლების განმავლობაში ადგილობრივი სკოლის მუზეუმში ინახებოდა. თუმცა 90-იან წლებში მუზეუმი გაიძარცვა და სკოლის მაშინდელმა დირექტორმა არტეფაქტების მხოლოდ ნაწილის გადარჩენა მოახერხა. ნაშთები დღემდე მის ოჯახში ინახება. ...

სხვადასხვა ფერის სტალაგმიტები და სტალაქტიტები, ბუნების მიერ გამოთლილი უცნაური ფორმის ფიგურები - ეს პრომეთეს მღვიმეა. 1984 წლის 15 ივლისს  სპელეოლოგიური ექსპედიციის წევრებმა აღმოაჩინეს ახალი მღვიმე, რომელიც ზღვის დონიდან 100 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობს.   პრომეთეს მღვიმე  ულამაზესი ნაღვენთი ფორმებით გამოირჩევა, ამიტომაც,  შესვლისთანავე თავი ზღაპარში გეგონებათ. აქ ნახავთ განსაკუთრებული ფორმის სტალაქტიტებს, სტალაგმიტებს, სტალაგნატებს, გაქვავებულ ჩანჩქერებსა და ჩამოკიდებულ ქვის ფარდებს, რომელთა შექმნასაც მილიონობით წელი სჭირდება. იქ,  16 სხვადასხვა ზომის დარბაზია. ყველაზე ლამაზი  დარბაზი, რომელიც გამოირჩევა სტალაგმიტებისა და სტალაქტიტების სიმაღლით „რუსთველი“ ეწოდება.   მღვიმეს აქვს ორი გასასვლელი: ერთი ბოლოვდება მდინარით, რომელზეც ნავით გასეირნებაა შესაძლებელი, მეორე გასასვლელი კი საფეხმავლოა. მთავარ შესასვლელთან მე-60 მეტრზე მღვიმეს ახშობს ტბა. პრომეთეს მღვიმის ბუნების ძეგლი  ...