კომსომოლეტსი - ახალგაზრდობის პიკი

ცხვანდრის ტბებზე იმდენი მაქვს სათქმელი, რომ საიდან დავიწყო არც კი ვიცი.  დავიწყებ იქიდან, რომ ამ ტბებთან მისასვლელად ჭუბერის თემს უნდა ესტუმროთ, ხეობები უნდა აიაროთ, ქედები გადაიაროთ, დაღმართსა და ლოდებზე იხტუნოთ, საჯიხვეებში ტანაყრილსა და ფესვებ გადგმულ დეკას ეჭიდაოთ და მათი თავი ამ ყველაფრის შემდეგ დაიმსახუროთ...  მოგეხსენებათ, ბოლო თვემ  რთული დღეები გამოგვატარა, წვიმას დღე და ღამე ვნატრულობდით. ვერაფრით ვცვლიდით არსებულ ფაქტს:  ცეცხლი გვეკიდა და ვიწვოდით... ხოდა, სწორედ ამ ორომტრიალში ვიყავით, როდესაც გადავაწყდით ლეგენდას ცხვანდირის ტბებზე:  "სვანეთში, ჭუბერის თემში, გვალვა რომ დაიწყებოდა ხალხი ამ ტბებზე ამოდიოდა, ერთ-ერთ მათგანში, ულღობ ტბაში ქვას აგდებდა და ლოცულობდა რომ ღმერთებს წვიმა მოევლინათ, ღმერთებიც მათ თხოვნას ისმენდნენ და თემს წვიმას მოუვლენდნენო..."  უამრავ ტბაზე არსებობს მსგავსი ლეგენდა," არ ჩააგდო ქვა, არ იბანაო თორემ გაწვიმდება" - სხვა ლეგენდები მუქარასავით ჟღერენ, ცხვანდირის ტბების ლეგენდა კი დაპირებას ჰგ ...

თუშეთი - სამყირნეს ტბა . ნაწილი I  წინა პოსტში უკვე მოგიყევით თუ როგორ მოვხვდით სამყირნის ტბაზე, ჩავიარეთ ულამაზესი ორწყლის ხეობა, გადავურჩით მეცხვარეთა ნაგაზებს, ვნახეთ ნიამორები და საღამოს დავბანაკდით მეცხვარეთა ბინასთან. საოცარ კეთილშობილ თუშის სახელად ოტოს ბინასთან. ავაღწიეთ ვესტომთამდე... გზად ულამაზესი ორწყლის ხეობა გავიარეთ...უჩანთოდ სწრაფად ვმოძრაობდით და ამით დრო დავზოგეთ... ვესტომთას არწივის ბუდეს შევადარებდი. მთის წვერზე მოქცეული სოფელი რამდენიმე მოსახლით. თუმცა ულამაზესი ხედებით. გაზაფხულიდან გვიან შემოდგომამდე მხოლოდ სამი ფერმერი ცხოვრობს... აქვეა პატარა აგროტურისტული საოჯახო ტიპის სასტუმრო საოცრად კარგი რომ მსმენია ისეთი მასპინძლებით.ყველის უამრავი სახეობით რომ გაგაკვირვებენ განსაკუთრებით კი თუშური გუდის ყველით. აქ მოსახლე გიორგი ქარსამაულის სახელი შეიძლება ბევრ თქვენგანს აქამდეც ჰქონოდეს გაგონილი, თბილისში ყველის ფესტივალზე მისი თუშური გუდის ყველია წარმოდგენილი ხოლმე... ვესტომთაში კი უკვე წარმოების პროცესიც კი შეგიძლიათ ნახოთ......ამ "არწივ ...

სოფელი სნო, ღამის 2 საათი. მთავარის შუქზე მოსიარულე სამი ბიჭის სიმღერის ხმა დიდი ქვების ჩრდილებს უვლის, მთებზე იზვირთება და უკან ექოთი ბრუნდება. ამ ბიჭებიდან ერთ-ერთი მე ვარ. არაფრით გამოვირჩევი, მეც მეშინია ღამის სიჩუმის და დიდი ქვების, თავიდან დათვი რომ მგონია. თავიდან ყველაფერი ავტოსტოპით დაიწყო. უამრავი გამოცვლილი მანქანის შემდეგ, ჩამოვედით სნოს გადასახვევთან. გვიანი იყო, თუმცა მთვარე ლამპიონივით გვინათებდა გზას და ჩვენც აუღელვებლად დავდიოდით. კარავი ადვილად გავშალეთ და მგზავრობისგან დაგლილებს მალე ჩაგვეძინა. დილით, როგორც ყოველთვის ერთმანეთის გაღვიძებას და ყავის მომზადებას უფრო დიდი დრო შევალიეთ, ვიდრე აბარგებას. ღამით გაციებულ მიწას მზის სხვები თავს დაესხნენ და ნამი მალევე ამოაშრეს. სოფელ ჯუთამდე რამდენიმე კილომეტრი გვაშორებდა, თუმცა იღბალი ჩვენ მხარეს იყო, კიდევ ერთმა მანქანამ გაგვიყოლა და დაგეგმილზე ადრე ჩავედით დანიშნულების პუნტქში. ჩვენი გეგმა მარტივი იყო, ველოდებით კიდევ ორ მეგობარს ჭაუხის ძირში. ბევრი დრო გვაქვს, ამიტომაც სურათები გადავიღეთ, სოფელი მეტნაკლებად დავათვა ...

ლაშქრობიდან დაბრუნებულს ერთი აზრი მიტრიალებს ხოლმე თავში - კარგი იყო, მაგრამ ჩამოსვლისთანავე შემდეგ მარშუტზე ვიწყებ ფიქრს. ალბათ უფრო მეტი მინდოდა, რაღაც ისეთი, სირთულეებითა და თავგადასავლებით სავსე, ისეთი გამოწვევები მჭირდებოდა, რომლის გადალახვაც გამიჭირდებოდა. ჯავახეთზე ვფიქრობ.  მარშრუტის დაგვირგვინება დიდი აბული და ლევანის ტბა იქნება. ზამთარში მეგზურის პოვნა რთულია და ამაში კიდევ ერთხელ ვრწმუნდები. ბევრი დაპირების მიუხედავად, მხოლოდ ერთი მთანხმდება.  იმედგაცრუებას უკან ვიტოვებ და წასასვლელად ვემზადები. წუთებს ვითვლი, სანამ გასვლის დრო დგება, მაგრამ საათის ისარი რაღაც ბლანტი და მძიმე მეჩვენება, თითქოს მოძრაობა უჭირს. ჩემი მეგზური ჯარისკაცია. ცოტა ხნის წინ დაბრუნდა ავღანეთიდან. წარმოდგენაც კი მზარავს, როგორი ჯოჯოხეთი აქვს გამოვლილი. ჩემს შეთავაზებაზე - ლაშქრობაში წავსულიყავით, დამთანხმდა. მაშინვე დავმშვიდდი, ტური გადარჩა. ცივა. თბილისიდან ფარავნის მიმართულებით ვიძვრებით. დიდი თოვლის გამო გზა დაკეტილია. ბურუსი ხედვის არეალს ამცირებს, ცოტაც და ფარავანს გავცდებით. ...

წაღვერი მდებარეობს თრიალეთის ქედის ჩრდილოეთ კალთებზე, ზღვის დონიდან 1020-1130 მ-ის სიმაღლეზე, ბორჯომიდან 14 კმ-ზე მის სამხრეთ-აღმოსავლეთით. დაბა ბორჯომის მუნიციპალიტეტში. თემის ცენტრი (სოფლები: დაბა, ტიმოთესუბანი, მზეთამზე). დაბის სტატუსი მიიღო 1926 წელს. მოსახლეობა 799 ადამიანი - ეს ვიკიპედიაა, ოფიციალური მონაცემი. ჩემთვის კი წაღვერი  ულამაზესი ადგილია დასვენების, გართობისა და მოგზაურობისათვის. ფეხდაფეხ მაქვს შემოვლილი ყოველი კუთხე-კუნჭული და  გარწმუნებთ, მხოლოდ ე.წ. მჟავე წყალი არ არის მისი ღირსება. წაღვერის ცენტრიდან სულ ოთხიოდე კილომეტრის მოშორებით, მდინარე თორისწყლის (ამჟამად გუჯარეთისწყალი) მარჯვენა სანაპიროზე, სოფელ ტიმოთესუბანში, მდებარეობს ხუროთმოძღვრების  ძეგლი - ტიმოთესუბნის ღვთისმშობლის სახელობის მონასტერი. ძველი მონასტრის ნანგრევებზე, XII-XIII საუკუნეების მიჯნაზე შალვა ახალციხელმა ააგო ყოვლაწმინდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ტაძარი. ტაძარი ნაგებია მოვარდისფრო „ქართული აგ ...

გამარჯობათ მე ვარ ქეთევან ჭიღლაძე. ვცხოვრობ ქ. ქუთაისში. ვარ შ.შ.მ პირთა არასამთავრობო საქველმოქმედო ასოციაციის წევრი. ჩვენი ორგანიზაციის წევრებს თითქმის შემოვლილი აქვს მთელი საქართველო, დავდივართ მოსალოცად საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებში. მინდა მოგიყვეთ ერთ–ერთი ასეთი ექსკურსიის შესახებ, რომლის დროსაც მოვილოცეთ მანგლისი და ჯავახეთი, სადაც დავყავით 2 დღე. ქუთაისიდან გავედით ღამე 2 საათზე და დილით უკვე 7 საათზე ვიყავით მანგლისში, იქ იყო საოცარი სუფთა ჰაერი, ჩვენ წინ იდგა ულმაზეს ეზოში  ულმაზესი ტაძარი, რომელსაც დიდი ხნის ისტორია აქვს. მანგლისის სიონი — ქართული მართლმადიდებლური საკათედრო ტაძარი. მდებარეობს თეთრი წყაროს მუნიციპალიტეტის დაბა მანგლისთან. ამ ადგილას პირველი ქვის ტაძარი ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადების პერიოდში - IV საუკუნის 30-იან წლებში აგებულა. ლეონტი მროველის თანახმად, კონსტანტინე კეისრის მიერ მირიან მეფისათვის გამოგზავნილი ეპისკოპოსი იოანე, რომელსაც წმინდა რელიკვიები და უხვი განძეულობა მოჰქონდა საქართველო ...

2017 წლის თებერვალში ჩემმა ორმა მეგობარმა და მე გადავწყვიტეთ ირანში გვემოგზაურა. მოვიგდეთ მძიმე ზურგჩანთები ზურგზე და ავტოსტოპით დავადექით გზას. უამრავი რამ გადაგვხდა, უამრავი ადამიანი გავიცანით, ზოგი რამ ვისწავლეთ, ზოგიც ჩვენ ვასწავლეთ, დავათალიერეთ, დავაგემოვნეთ, ვიცინეთ და ვიტირეთ. დიდი თავგადასავალი იყო... ხო და ამ მოგზაურობაზე გიყვებით ახლაც... პირველი ეპიზოდი წაიკითხეთ აქ რუკის მიხედვით მივდიოდით ხო და რუკა უმოკლეს გზას როგორც აჩვენებდა, ისე ვიარეთ ჩვენც. საბოლოოდ კი გავედით ფონს, მაგრამ უმოკლესი გზა არც ისე საინტერესო და პრაქტიკული აღმოჩნდა, სოფელ-სოფელ მოგვიწია სიარული, სადაც მანქანები მაინცდამაინც არ მოძრაობენ თან ზამთარი იყო და გზები გაყინული. მოკლედ, ასე იყო თუ ისე, შევედით რაღაცა სოფელში. აქ სასაცილო იყო ადგილობრივებისა და მანქანის მძღოლების გაკრეჭილი სახეები, რომ გვისიგნალებდნენ და გვესალმებოდნენ. უკვირდათ ასეთ ამინდში და ასეთ ადგილას ტურისტი რა ქარმა გადმოაგდოო ალბათ. ამასობაში სოფელს თითქმის გავცდით, არსად მანქანის ან ადამიანის ჭაჭანება არ იყო. გაყინული ა ...

უცნობი და ჯადოსნური ადგილების აღმოჩენა ჩემი ბავშვობისდროინდელი ჰობია, რომელიც ვერაფერმა ვერ მოკლა და შეცვალა. რაგინდ უცნაურადაც არ უნდა ჟღერდეს ჯერ კიდევ სკოლამდელ ასაკში ბებიაჩემის ეზოს რომ ვიპყრობდი აღმოვაჩნე რომ ეს იყო ის, რაც მამშვიდებდა და ცხოვრების აურზაურისაგან გაქცევის საშუალებას მაძლევდა. სად გარბოდიო, მკითხავთ, მით უმეტეს სკოლამდელ ასაკშიო. კი, ლოგიკური კითხვაა , მაგრამ თქვენ ხომ არ იცით, როგორი ინტროვერტი ვარ. ტიპური მარტოხელა თახვი (წინადადებას მარტოხელა მგელი უფრო შეეფერება,მაგრამ რატომღაც თახვები უფრო მესიმპათიურებიან.) ჰოდა, ბებია ტყის პირას , ქოხში ცხოვრობდა (ცხოვრობს). სახლს წინ ნაკადული ჩამოუდიოდა, ნაკადულს გადაღმა -ტყე, ოდნავ მოშორებით - წყარო. წავიდოდით მე და დედა წყაროს თავზე, ვეძებდით სოკოებს, სამკურნალო ბალახებს, მიგვქონდა პლედები , წიგნები, მე- ჩემი აკვარელები და ტილოები. მოკლედ, ასე გავიზარდე. ტყეში ბოდიალსა და წიწვების სუნში.  ქალაქში ყოფნა ყოველთვის დიდი დისკომფორტი იყო ჩემთვის, ამიტომ უდიდესი ბედნიერება მაშინ  მეწვია, როდესაც ...

2016 წლის 19 ივნისს ბათუმიდან ერთ დღიან ექსკურსიაზე ჩემს მეგობრებთან ერთად ვიმოგზაურე ქარელის რაიონში. ჯგუფში ვიყავით ოცი ადამიანი. დავათვალიერეთ ყინწვისის ტაძარი, სამწევრისის დედათა მონასტერი. ექსკურსიის მიზანი იყო დაგველაშქრა ბატეთის ტბა. ძამის ხეობაში დავიქირავეთ ისეთი მიკროავტობუსი, რომელიც შეძლებდა აყვანას. მიკროავტობუსი აღწერილობით იყო "ფურგუნი". ძალიან სახალისო აღმოჩნდა „ფურგუნ-მარშუტკით“ მოგზაურობა. გზა საკმაოდ ცუდი იყო. ეს უფრო შთამბეჭდავს ხდიდა, რადგან მანქანის კარები ხშირად იხსნებოდა. ადგილები შეზღუდული გვქონდა. ერთმანეთის კალთაში ვისხედით, ვმღეროდით, ვიცინოდით. ბოლოს ჩერდება ჩვენი "ფურგუნი" და მძღოლი გვეუბნება, შემდეგი გზა ფეხით უნდა წახვიდეთო. ფეხით სავალი გზა საკმაოდ საინტერესო იყო. ზოგიერთ მონაკვეთში გზა პატარა მდინარითაა გადასაკვეთი. ასევე გადავლახეთ ხის მორებით სავალი გზა. გზაში ჩვენი ბათუმელი მძღოლი გვეხმარებოდა მდინარეებზე გადასვლაზე. გზადაგზა ვიღებდით ფოტოებს. თანდათან იშლებოდა ბუნების ულამაზესი ხედები. გზა არ თავდებოდა. ბოლოს, ...

ეძღვნება კეთილ ადამიანებს...   გზა დამილოცე, მეგობარო, გზა დამილოცე! მარად შენი ვარ, მე ვიცოცხლებ ამქვეყნად სანამ.. რომ დავბრუნდები, ორსავ თვალებს ამოგიკოცნი, მზიან რაჭიდან ჩამოგიტან თბილ, რაჭულ სალამს! მეგობრისადმი მესიჯად მიწერილი ამ პატარა ლექსით დაიწყო ჩემი ერთკვირიანი მივლინება ზემო რაჭაში.. მივლინებისა რა გითხრათ, დიდი არაფერი მქონდა გასაკეთებელი, ქალაქ ონისა და ზემო რაჭის რამდენიმე სოფელში უნდა მივსულიყავი, განათლების ახალი სისტემის ქმედითობის შესამოწმებლად.. ასე ერქვა მაშინ, სინამდვილეში, საკლასო ოთახებში სკამების, მერხების და დაფა-ცარცის რაოდენობა უნდა გამეგო და შემეფასებინა მოსწავლეების დასწრების თუ აკადემიური მოსწრების დონე. სკოლები და რესურს-ცენტრები უკვე გაფრთხილებული იყო - თბილისდან, განათლების სამინისტროს წარმომადგენელს, შესაბამისად, საპატიო სტუმარს ელოდებოდნენ. ახლა წარმოიდგინეთ ჩემი მღელვარება - 17 წლის ვარ, თსუ-ს პირველი კურსის სტუდენტი, განათლების სამინისტროს დროებითი თანამშრომელი, სულ რაღაც, 10 დღით აყვანილი, დაქირავებული მუშაკი და უცებ, ბრახ ...