წაღვერი - ულამაზესი ადგილი დასვენების და მოგზაურობისთვის

წაღვერი მდებარეობს თრიალეთის ქედის ჩრდილოეთ კალთებზე, ზღვის დონიდან 1020-1130 მ-ის სიმაღლეზე, ბორჯომიდან 14 კმ-ზე მის სამხრეთ-აღმოსავლეთით. დაბა ბორჯომის მუნიციპალიტეტში. თემის ცენტრი (სოფლები: დაბა, ტიმოთესუბანი, მზეთამზე). დაბის სტატუსი მიიღო 1926 წელს. მოსახლეობა 799 ადამიანი - ეს ვიკიპედიაა, ოფიციალური მონაცემი.

ჩემთვის კი წაღვერი  ულამაზესი ადგილია დასვენების, გართობისა და მოგზაურობისათვის. ფეხდაფეხ მაქვს შემოვლილი ყოველი კუთხე-კუნჭული და  გარწმუნებთ, მხოლოდ ე.წ. მჟავე წყალი არ არის მისი ღირსება.

წაღვერის ცენტრიდან სულ ოთხიოდე კილომეტრის მოშორებით, მდინარე თორისწყლის (ამჟამად გუჯარეთისწყალი) მარჯვენა სანაპიროზე, სოფელ ტიმოთესუბანში, მდებარეობს ხუროთმოძღვრების  ძეგლი - ტიმოთესუბნის ღვთისმშობლის სახელობის მონასტერი. ძველი მონასტრის ნანგრევებზე, XII-XIII საუკუნეების მიჯნაზე შალვა ახალციხელმა ააგო ყოვლაწმინდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ტაძარი.

ტაძარი ნაგებია მოვარდისფრო „ქართული აგურით“. ჩახაზული ჯვრის ტიპის ცენტრალურ-გუმბათოვან ნაგებობას აღმოსავლეთ მხარეს 3 შვერილი აფსიდი აქვს. გუმბათის ყელი დაყრდნობილია 2 თავისუფლად მდგარ ბოძსა და საკურთხევლის კედლის შვერილებზე. მოგვიანებით დასავლეთ მხრიდან აგურის კარიბჭე მიაშენეს, სამხრეთიდან - გათლილი ქვისა. შიგნით ეკლესია მთლიანად მოხატულია. მხატვრობა შესწულებულია არა უგვიანეს XIII საუკუნის 20-იანი წლებისა და თამარ მეფის ეპოქის ბრწყინვალე ძეგლთა რიცხვს მიეკუთვნება. ერთ-ერთ წარწერაში მოხსენებულია XII-XIII საუკუნეების გამოჩენილი ქართველი სამხედრო მოღვაწე შალვა თორელ-ახალციხელი, მოხატულობა გაწმინდეს და შეისწავლეს 1972-1976 ტაძრის ჩრდილოეთით სამონასტრო ნაგებობათა (X-XI საუკუნეები) ნაშთია. შემონახულია აგრეთვე თლილი ქვით ნაგები დარბაზული ეკლესია (XI ს.). 

მისი ნახვა ნამდვილად ღირს, მორწუნე ხარ თუ ურწმუნო, გიყვარს თუ არ გიყვარს ისტორიული ძეგლები, აუცილებლად ფეხით უნდა გაიარო ის 4 კმ, ზემოთ რომ ვახსენე. თან აუცილებლად უნდა წაიღო ცივი მონერალური წყალი, რაც უნდა სიცხე იყოს, ის გათბობას ვერ მოასწრებს და გზაში  გამოგადგება. რა თქმა უნდა, რაიმე სასუსნავსაც თუ გაიყოლებ, კარგი იქნება, იმიტომ რომ გზად არანაირი ობიექტი არ შეგხვდება დაახლოებით 3 კმ-ის მანძილზე, სადაც შეგეძლება მოწრიალე კუჭის დამშვიდება :) პირველი, ე.წ.“ცისკარას“ მთებია, რაც დაგაინტერესებს. ძველი ქართული ფილმი“ცისკარა“ გადაუღიათ ამ მთებში და იმიტომაც შეარქვა მოსახლეობამ ასე, ისტორიული სახელი კი ნამდვილად არ ვიცი. მე პირადად, ეშერას ხეობის კლდოვან გუმბათებს მახსენებს. აუცილებლად მოგინდება იქვე მოჩხრიალე გუჯარულაში ფეხის ჩადგმა და სახის გასველება. ცურვას ვერ მოახერხებ წყლის სიმცირის გამო. მერე გზას გაუყვები, რომელიც უბრალოდ ლამაზია და უამრავ საინტერესო ფოტოს გადაიღებ. მოსახლეობაში რომ შეხვალ, მალე გზამკვლევიც გამოჩნდება, რაც არა მხოლოდ მონასტრის, არამედ ლაშქრობის მოყვარულთათვისის მთებ ტორტიზასა და გვირგვინასაკენ მიმავალ გზებსაც გვთავაზობს.

ტაძრის ეზოში ყველაფერია დასვენებისათვის, რომ შემდგომ გზას გაუდგე, საით წახვალ, უკვე ძალასა და ენერგიაზეა დამოკიდებული - ან უკან დაბრუნდები, ამ იმ მთებს დალაშქრავ, წეღან რომ ვახსენე :)

ცალკე სანახაობაა ეიფელის ხიდი. მასზე გავლა ე.წ.“კუკუშკითაა შესაძლებელი, მაგრამ ყველაზე კარგი მაინც კეჩხობში ფეხით არბენა და იქ წყნარად დათვალიერებაა. მით უფრო, რომ კეჩხობში საკმაოდ კარგ ყავასა და გემრიელ ნაყინს შემოგთავაზებენ ადგილობრივ კაფეში. ხაჭაპურსაც დაგიცხობენ, ისე.

 მინერალური წყლის ჭაბურღილები რომ უნდა ნახო, ეს ისედაც ცხადია, მაგრამ გარდა ამისა, ბუყბუყასა და ჩანჩქერზე გასვლაც არ უნდა დაგეზაროს. ისინიც მინერალური წყლებია, ოღონდ ტყეში ცოტა უფრო ღრმად შემალული, ორივეს ერთად მონახულება სულ 40 წუთის საქმეა, რამდენ ხანს დარჩები ადგილზე, ეგ უკვე თავად უნდა განსაზღვრო.

არჯევანიძის ტყე აუცილებლად უნდა ნახო, იქედან მთელი წაღვერი ხელისგულივით ჩანს და თან მზეთამზესაც გადასცქერი და აქამდე თუ არ გინდოდა იქ არბენა, მერე ნამდვილად მოგინდება. მზეთამზე უბრალოდ უნდა ნახო, გინდა ფეხით, გინდაც მანქანით უნდა გაიარო ის მიხვეულ-მოხვეული გზა, მაღლა მთაში რომ იკარგება და სახლებს მაშინ რომ დაინახავ, როცა აღარ ელი ცივილიზაციის ნახვას. 

მოკლედ, ესაა ჩემი თვალით დანახული წაღვერი, კიდევ მეტიც, მაგრამ საკმარისია ამ ჯერზე იმ ადამიანებისათვის, რომელთაც ჯერ არ უნახავთ ეს ყველაფერი. ერთხელ რომ ნახავ, მერწმუნე, მეორედაც მოგინდება იქ ასვლა. მთავარია, ერთხელ წახვიდე :)

მაია გოგბერაშვილი

კონკურსისთვის "მოგზაურის დღიური"