პრეისტორიული ცხოველების ნაშთები და ახალი ტურისტული მარშრუტები იმერეთში

სიმღერის ტექსტების დამახსოვრების ნიჭით, დიდად, არასდროს გამოვირჩეოდი, თუმცა ეს ფრაზა დილიდან ამეკვიატა და თუ ყურადღების სხვა რამეზე გადატანას ვცდილობ, გაბმულად, ხმამაღლა მიკაკუნებს - "Circles they grow and they swallow people whole... Circles they grow and they swallow people whole... Circles... Circles...whole".   როგორ იწყება თავგადასავალი, როცა ერთადერთი, რასაც გრძნობ, დაღლაა, ერთადერთი, რასაც ხედავ - სამსახურის ფანჯარასთან მშენებარე კორპუსი?! ჩემი "წრე" ესაა - ექვსი სამუშაო დღე, ორმოცდარვა სამუშაო საათი კვირაში. ყველაფერი ისეა, როგორც უნდა იყოს - ჩვეულებრივად - მე ვიღვიძებ, შენ იღვიძებ, მე მივდივარ სამსახურში, შენ მიდიხარ სამსახურში, მერე ვმუშაობთ, ვბრუნდებით, ვიძინებთ... მერე ისევ თენდება, მერე ისევ ღამდება და ზოგჯერ, საკუთარ უფერულ ყოველდღიურობაში იმდენად ღრმად ვიძირებით, რომ ზედაპირზე ამოსვლა და ღრმად ჩასუნთქვა არათუ აღარ გამოგვდის, არამედ აღარც გვახსოვს, აღარც გვგონია, რომ საერთოდ, შესაძლებელია.  ინსტაგრამს ვ ...

სეზონისთვის ოდნავ შეუფერებელია მაგრამ გადავწყვიტე ამ ლამაზობა ხეობებზე თქვენთვის მაინც მომეყოლა.    კვარათხევზე ადრე მაქვს დაწერილი პოსტი. ზაფხულის რამდენი საათი რომ უნდა იჭყუმპალაო პატარა ჩანჩქერებში. თბილისთან ახლოს. ლამაზ ხეობებსა და ტყეებში.     ესაა ერთდღიანი გასვლისთვის იდეალური გარემო. მშვიდი, წყლიანი და გზადაგზა ხილიანიც...  ამ ჯერად გზა დავიგრძელეთ. კვარათხევიდან მეორე ხეობაში ძალაანთხევში გადავუხვიეთ და ბოლომდე ავყევით. მისადგომად ეს ორივე ხეობა ძალიან მარტივია, დელისიდან ავტობუს გაყვებით წოდორეთამდე, წოდორეთიდან კი ტყის ბილიკით ჩაუყვებით ხეობებისკენ.    ჩვენც დავადექით ამ ბილიკებს და  გზად ათასი თავგადასავალი გადაგვხვდა... წყალ წაღებულები კლდეებზე ხავსებს ვეჭიდებოდით, ქვიდან ქვებზე ვხუტანაობდით, პატარა ლამაზ ჩანჩქერებში ვბანაობდით ^_^ ხეობა ვიწროა და გზადაგზე ისეთი სალი კლდეები გხვდება რომ ნატრობ ჩემი 60 მეტრიანი თოკი სახლში რატო დავტოვეო... ეს ხუმრობით, ისე პირიქით გიხარია რომ კალია ...

წოდორეთიდან რამდენიმე ხეობაში ჩავდივართ. რამდენიმე დღის წინ ერთ-ერთ მათგანი, კერძოდ კვარათხევი აირჩია მეგობარმა, ყიჟინა შემოგვძახა და ჩვენც გასაგრილებლად მწკრივში ჩავეწყეთ... ეს ხუმრობით და ისე მართლაც რომ კარგი დღე გამოვიდა... დილით წოდორეთში ავედით, იქიდან ფეხით ჩავუყევით ხეობას. ჯერ ერთ ხელოვნურ ჩანჩქერს მივადექით, ზურგით რომ შეეშვირები და ზაფხულის გემოს იგრძნობ... შემდეგ ზემოთ ავუყევით . დაახლოებით 1 საათის მანძილზე მიჭყაპუნობ პატარა ხეობაში. წყალი სეზონის მიხედვით იცვლება თუმცა ზაფხულში მუხლამდე ძლივს გწვდება. რამდენიმე ადგიალს კი კარგ ჯაკუზს იკეთებს, ისეთს რომ უნდა გაირბინო და პირველი ჩახტე სანამ სხვები აგიმღვრევენ... ხეობა ვიწროა და ძალიან გრილი. მთავარ პუნქტთან მისულს უკვე იმდენად აღარ მცხელოდა, რომ დასველება მეზარებოდა კიდეც... მაგრამ აბა რისთვის ავედით თუ " ჯაკუზში " არ ჩავხტებოდით... მივადექით თუ არა მთავარ "ჯაკუზს" მოვიძიეთ ჩანთებში 5 ლიტრიანები, "კუდუსუნის ბავშობისდროინდელი" დასაცავი ამბავია... და დაიწყო მერე სრიალი.. გრიალი... ღრიალიც.. ...

ამ მცირე პოსტში რკონზე უნდა მოგიყვეთ. რკონის სხვა ხედზე. გარდა იმისა, რომ რკონში ქართული ხუროთმოძღვრების ისეთი მშვენიერი ძეგლებია, როგორიცაა რკონის სამონასტრო კომპლექსი, ციხე-კოშკი თუ ყველასთვის კარგად ნაცნობი თამარის ხიდი. აქ მდინარე თეძამის ორივე მხარეს უმშვენიერესი ბუნებაცაა. უამრავი სამკუთხა ფორმის მთა, რომლებიც ყოველწლიურად მატულობენ სიმაღლეში.  ისინი წლის ყველა სეზონზე განსხვავებულ ხედს ქმნიან.  ჩვენი გასვლა ორ მათგანზე " აბობღებას" და ჩამორბენას ითვალისწინებდა. სიმაღლეები 1000-1300 მეტრის ფარგლებში ვმერყეობდით. პირველს ადგილობრივები "წვეტქედად"  მოიხსენიებენ. მის ერთ ფერდზე რკონის ციხე-კოშკი მდებარეობს. ჩვენც ჯერ ამ კოშკთან ავედით. მოვინახულეთ წინაპრების მიერ, დიდი ალბათობით, საგუშაგოდ აშენებული კოშკი ციხე-სიმაგრის თავზე. შემდეგ კი ფერდს ავუყევით წვერამდე. თოვლი იმაზე გაცილებით ნაკლები დაგვხვდა ვიდრე ველოდით. ამ ფერდზე სიმაღლეს სწრაფად კრეფ. გადაადგილებისას არ იწყენ, მაგრამ არის რთული მონაკვეთები, სადაც საქმეს თოვლი აუარესებს ...

ამჯერად ეს პოსტი ოდნავ განსხვავებული იქნება, რადგან ქალაქი, რომელზეც უნდა მოგიყვეთ, ჩემი მშობლიური ქალაქია. რა თქმა უნდა,  ეს ერთადერთი მიზეზი არ არის, რატომაც გადავწყვიტე ახალციხეზე დამეწერა. ახალციხე ერთ-ერთი გამორჩეული ისტორიულ-გეოგრაფიული და, ახლა უკვე, ტურისტული ქალაქია საქართველოში. აქვე პატარა შენიშვნა - საქართველოში ახალციხის სახელწოდებით ორი პუნქტია, ერთი ქალაქი სამცხე-ჯავახეთში, რომელზეც უნდა მოგიყვეთ და მეორე - სოფელი ახალციხე, რომელიც კასპის მუნიციპალიტეტშია. თუ ჯერ არ ხართ ნამყოფი ამ ქალაქში, პოსტის დასასრულს მიხვდებით, თუ რატომ ჩავთვალე აუცილებლად თქვენთვის ამ ქალაქზე მომეყოლა და რატომ უნდა ესტუმროთ ახალციხეს. სანამ უშუალოდ ამ მიზეზებზე ვილაპარაკებ, მანამდე ძალიან მოკლედ ახალციხის ისტორიის შესახებ... ახალციხის ისტორია მეცხრე საუკუნიდან იწყება, თავდაპირველად მას ლომსია ერქვა. ხოლო მეთორმეტე საუკუნიდან, მას შემდეგ რაც ჯაყელებმა -ახალციხის ათაბაგებმა- აღადგინეს ეს დასახლება, ახალციხედ იხსენიება. ქალაქის სტატუსი კი 1840 წელს მიიღო. ახალციხე გახდა სამცხის ათაბა ...

ჩანჩქერის სანახავად საუკეთესო პერიოდი გვიანი გაზაფხულიდან ზაფხულის ბოლომდეა, მაშინ, როცა ყველაფერი გაფოთლილია და ტემპერატურა საკმარისია იმისათვის, რომ დასველებულებს ძალიან არ შეგვივდეს. ტური იწყება გურგენიანის საინფორმაციო ცენტრიდან და საცალფეხო ბილიკით მიემართება მდინარე ,,ნინოს ხევის” პარალელურად.  ბილიკის სიგრძე დაახლოებით 8 კილომეტრია და მის გავლას 3-4  საათი ჭირდება. ბილიკი კარგადაა მარკირებული. იყავით მზად, რომ დასველება მოგიწევთ, მდინარის გადალახვა და ზოგერ წაქცეულ ხეებზე გადავლაც. მდინარის ხმაური, პატარ-პატარა წყალვარდნილები, უზარმაზარი ლოდები, ხეობაში მოხეტიალე სასიამოვნო სიო ერთობ სახალისოს და სათავგადასავლოს გახდის თქვენს მოგზაურობას. გზად გვეძლევა შესაძლებლობა შევხვდეთ იშვიათ რელიქტურ მცენარეებს, კერძოდ: ლაგოდეხის ნაღველას, ლაგოდეხის თეთრყვავილას, იულიას ფურუსულას, ჯონჯოლს, ლაფანს, წაბლს, ქართულ მუხას მართალია ბილიკი ხეობას მიუყვება, მაგრამ რაღაც მომენტში ხელმარჯვნივ მოგიწევთ ბილიკით მდინარის ზემოდან გადავლა. ყურადღებით იყავით, რომ ეს მომენტი არ ...

ალბათ ფოტო, რომელიც პოსტის ქავერზე დევს ძალიან გეცნობათ. დიახ, ეს ფოტო, რომელიც ალბათ ათასამდე ქართველი თინეიჯერის ფეისბუქის ქავერზე მოხვდა და ამდენივე გვერდზე აიტვირთა, რეალურად მე და ჩემს ქმარს გვეკუთვნის და არც მეტი და არც ნაკლები, იმერეთში, მდინარე წყალწითელაზეა გადაღებული. ჩემი მეგობრები, რომლებსაც შორეული ლაშქრობები არ ხიბლავთ, მაგრამ უყვართ ბუნება, ხშირად წუწუნებენ, რომ ქუთაისში არაფერი ხდება და გასართობიც არაფერია. არადა, ამ მხრივ იმერეთი ნამდვილი მარგალიტია, ქუთაისთან ახლოს კი რამდენიმე ჯადოსნური ადგილი არსებობს, რომელთა შესახებაც ქალაქში მცხოვრებთა უმრავლესობამ არაფერი იცის. პირველი და ყველაზე საინტერესო ადგილი მდინარე წყალწითელას ხეობაა. თუ მდინარეს მოწამეთას მონასტრიდან ზემოთ აუყვებით ბევრ საინტერესო, ექსტრემალურ, ლამაზ და მშვიდ ადგილს აღმოაჩენთ. სამწუხროდ ხეობაში ბლომად ნახავთ ნაგავსაც და შემაწუხებლად ნასვამ, მოქეიფე ძიებს, მაგრამ რეალურად, სათანადო მოვლისა და პატრონობის შემთხვევაში ადგილს დიდი ტურისტული პოტენციალი აქვს. ცურვის და კარვის გაშლის გარდა აქ შესაძლებ ...

ბევრი ვიფიქრეთ თუ ცოტა, რუკებს მარჯვნივ გავყევით თუ მარცხნივ, მაინც სვანეთისკენ გაგვწია გრძნობებმა, მონატრებამ, ინსტიქტებმა, ბუნებამ და "აბა თუ გოგო ხარ ამოდი" ძახილმა...მოკლედ ოქროს წყლის ტბას მივაშურეთ... ოქროსწყლის ტბა კოდორის ქედის ფერდზე, პირდაპირ სვანეთისა და აფხაზეთის ადმინისტრაციულ საზღვართან მდებარეობს. ოქროსწყალი ჩვენსკენაა, მეორე ტბა კი დიდ ოქროსწყალს რომ ვეძახით ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მოექცა...  ამ ორ ტბას ერთი ქედი ყოფს გადავიჭყიტეთ იქით, იქაური ჭინკების დაშინების მიუხედავად. სანახაობა მეტად მშვენიერი დაგვხვდა...მაგრამ ეს მერე...   მოკლედ, აგერ, უკვე წელი იყო გასული რაც ამ ლამაზ ადგილზე ხმები გვქონდა გაგონილი. ნაცნობ-უცნობი ყველა აქებდა და ადიდებდა...შორია სვანეთი თბილისიდან. ხოდა დრო ბევრი დავკარგეთ ამბების მოსმენაში და გადამოწმებას კი ვერა და ვერ ვახერხებდით..   ერთხელაც გამოჩნდა თავისუფალი პარასკევი. ხოდა, სამი წვრილი გოგო დავირაზმეთ, ჩანთები მოვიკიდეთ , ერთი კარვის იმედზე დავადექით გრძელ გზას ჩვენსავე ბედნიერებამდე ...

შაორის ტბა  არის შაორის წყალსაცავი, რომელიც  7,1 კილომეტრ მანძლზეა გადაჭიმული. ტბის ყველაზე ღრმა ადგილი 14.5 მეტრია.  წყალსაცავის ფორმა ძალიან წააგავს სამკუთხედს. გადმოცემის მიხედვით, წყლის დაგუბებამდე ამ ადგილას რამდენიმე სასმელი წყალი ამოდიოდა. ამჟამად წყალსაცავის ნაპირები მეტწილად დაბალი და დამრეცია, ზოგან ფლატეებია. შაორის წყალსაცავთან მდებარეობს სოფელი ნიკორწმინდა. ტბიდან იშლება დათოვლილი რაჭის მთები ულამაზესი ლანდშაპტით. შაორის ტბაზე შესაძლებელია თევზაობა, კარვების გაშლა ღამის გასათევად , კატერით სეირნობა.  მზის ჩასვლისას ტბა გარდამავალ ფერებში იმოსება.  გაზაფხულის და შემოდგომის პერიოდში,  დასავლეთ საქართველოში შაორი საუკეთესო ადგილია ბუნებაში ხეტიალის მოყვარულთათვის.   ...

როგორც ყველამ უკვე შევამჩნიეთ ბოლო რამდენიმე დღეა საერთაშორისო ავიაკომპანია რაინეარი (Ryanair) ინსტაგრამ სთორიში ატარებს გამოკითხვას: „სად გსურთ გამგზავრება 2020 წელს“ და ირჩევს ამ წლის საუკეთესო და ყველაზე მოთხოვნად მიმართულებას. საქართელოს დედაქალაქიც იღებს მონაწილეობას. მთელი საქართველო გაერთიანდა ინსტაგრამზე და თბილისმა ჯერ რომს აჯობა, შემდეგ სანტორინს, პარიზს, მალიორკას. ამჟამად თბილისი ფინალურ რაუნდშია და უკვე ბარსელონასაც უგებს.      სულ რამდენიმე საათში Ryanair თავის ინსტაგრამ გვერდზე გამოაცხადებს გამარჯვებულს.   რამდენიმე კვირის წინ Ryanair-ის ოფიციალურ საიტზე დაიდო ინფორმაცია „20 ადგილი რომელიც უნდა დაათვალიერო 2020 წელს Ryanair-თან ერთად“, სადაც კომპანია ტურისტებს სთავაზობს ახალ საინტერესო მიმართულებებს. სტატია დაყოფილია თვეებად და ივლისის თვეში მოხვდა თბილისი. „...საქართველოს დედაქალაქი აღმოსავლეთ ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფად განვითარებული ტურისტული მიმართულება გახდა...“ წერია სტა ...