აჭარის სამთო კურორტი გომარდული

ხვამლის მთა ცაგერისა და წყალტუბოს მუნიციპალიტეტების ტერიტორიაზე მდებარეობს. მისი სიმაღლე 2002 მეტრია. მთა დაფარულია  შერეული ტყით. ხვამლი თავისი იდუმალებით იზიდავს მნახველს. არქეოლოგიურმა ექსპედიციამ ციხე-გამოქვაბულის კედლებზე დახატული ციურ მნათობთა სქემა აღმოაჩინა: ცხენზე ამხედრებული ძველეგვიპტური ისიდა და ნაყოფიერებისა და წყლის ღმერთები.  როგორც  სპეციალისტები ამბობენ, რომ ეს სქემა 5604 ვარსკვლავის განლაგებას ასახავს. ხვამლის მთასთან დაკავშირებულია ბერძნული მითოლოგიაც. ძველი ბერძნული მითები გვამცნობენ, რომ პრომეთე ღმერთებისთვის ცეცხლის მოპარვისთვის, ზევსის განჩინებით, კავკასიონის მთაზე იყო მიჯაჭვული. მას   გულ-ღვიძლს ყორანი უკორტნიდა. ქრისტემდე III საუკუნეში აპოლონ როდოსელი წერდა, არგონავტებს მდინარე ფაზისის (რიონი) გადაცურვისას მთიდან პრომეთეს გმინვა ესმოდათო. იმ მთის აღწერილობა კი ხვამლისას ემთხვევა. მთაზე მიჯაჭვული   პრომეთეს გასათავისუფლებლად  ჰერაკლე გააგზავნეს. მას ებრძანა, რომ პრომეთეს საპოვნელად მდინარე ფაზისს  აჰყოლოდა, იქ გამოქვაბულიდან გადმომდინარე ჩანჩქერი უნდა გად ...

ამ ზამთარს რკონში ყოფნისას (იხ. წინა პოსტი) მთა ზირთამ მოგვხიბლა. მაშინ დიდი თოვლით იყო დაფარული და სურვილადღა შევითქვით: გაზაფხულზე მისთვის აუცილებლად დავრუნდებოდით. ასვლა ზირთაზე იმაზე მშვენიერი იყო ვიდრე წარმომედგინა.  რკონიდან დავიწყეთ. გადავკვეთეთ ჩემი საყვარელი თამარის ხიდი და კლდეკარისკენ ბილიკს დავადექით. თეძამის გადაკვეთა მოგვიწია რამდენჯერმე.წყალი მუხლს არ აცდენილა, თუმცა მთიდან ჩამოტანილმა სიგრილემ სისხლი გაგვიყინა ძარღვებში. ხმელეთზე ასულს ისეთი განცდა გაქვს, რომ მუხლს ქვემოთ ლავა გადაგასხეს, მაგრამ გამყინავი ლავა. თუმცა მხოლოდ რამდენიმე წუთი და მერე სითბო ისევ გეპარება. სახალისო იყო, მდინარის გადალახვა ყოველთვის გაცოცხლებს და  გახალისებს ^^  თეძამის გადაკვეთის შემდეგ გავიარეთ ადგილები, სადაც ადრე სოფლები იყო. აღარც ნასახლარია და აღარც რამე ნიშანწყალი აქ ადამიანების თანაცხოვრებისა გარდა ერთისა: ხეხილი: ვაშლი, მსხალი, ტყემალი... ყველაფერი გაყვავილებული, ისე როგორც ჩვენს ეზოებში. მაგრამ უსახლოდ, უადამიანოდ. აქაურობა სამოთხეს გავდა, მაგრ ...

ეს ერთ-ერთი გამორჩეული გასვლა ს.ო "აისმა" დაგეგმა. აისი  მრავალპროფილიანი აპოლიტიკური ორგანიზაციაა, რომლის შესახებ ინფორმაცია შეგიძლიათ მოიპოვოთ კომენტარებში არსებულ ბმულზე. მე კი, ჩემი მხრივ, ვიტყვი, რომ აისი არის ორგანიზაცია, რომლის მსგავსიც ძალიან ბევრი სჭირდება საქართველოს. მთა ყოველთვის მიყვარდა, მაგრამ თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ წლების წინ სწორედ აისში ვისწავლე " სიარული" ცხოვრებაში მეორედ, ამჯერად მთაში.... სწორედ აისის, და იქ არსებული გარემოსა თუ ხალხის დამსახურებაა, რომ დღეს ასეთ იღბლიან ადამიანად ვთვლი თავს. მოკლედ თემას დიდად არ გავცდები და ისევ აისის დახმარებით ჩემს ამ გასვლაზე ვეცდები მოგიყვეთ და ამ გზით გიბიძგოთ:  გაიცნოთ ატენის ხეობა, თუ ჯერ კიდევ არ იცნობთ მას... ატენის ხეობაში მთა გვირგვინა (როგორც მას ადგილობრივები უწოდებენ) , ჩემი აზრით, ყველაზე მშვენიერი მთაა. 2230 მეტრის სიმაღლის. წვერზე კლოდოვანი გადმოსახედით. გასვლა ატენის ხეობის ერთ-ერთი ბოლო სოფლიდან, ლევიტანადან დავიწყეთ. მოსახლეობა ლევიტანაში დიდი არაა, უმეტეს ...

სულ მეწუწუნებიან მეგობრები დრო არაა, რანაირად ვიაროთ მთაშიო...ხოდა აგერ ამ სეზონისთვის ზედგამოჭრილ ერდღიან გასვლაზე დავიწყე ტლიკინი.  ეგეც არ იყოს და :   - ჰა, აბა, მაღალ მთებზე სიარული გინდათ? - მაშინ გარდაუვლად, „ მთა მაღალი“ - დან უნდა დაიწყოთ...     ეს სახელის გამო რომ ვიხუმროთ, ისე კი  მთა სახელად „ მაღალი“ ,  2420 მეტრის სიმაღლის,  დუშეთის რაიონში მდებარეობს...   გუდაურისკენ მიმავალ გზიდანვე ჩანს.  მის გვერდითაა ხმალაც (2141), ლაღის მთაც (2602), გომეწარიც (2100)...ყოველთვის, როდესაც ამ გზაზე ჩავივლიდით ამ მთებს ვუყურებდით და ნერწყვებს ვყლაპავდით.     მისადგომად იოლი მთაა, მაგრამ რამდენიმე რჩევას  მაინც მოგცემთ. ანანურს გაცდებით თუ არა, ასე 15 კილომეტრში არის სოფელი ჭართალი. ჭართალთან ხიდია, რომელიც არაგვს იქით გადაგიყვანთ სოფელ დოლასქედისკენ...     დოლისქედიდან სოფელ ვაშლობამდე მიდის გზა. ძალიან პატარა და ლამაზი სოფლებია. ...

One of the most ecologically unspoiled regions in the Caucasus, Tusheti is a popular mountain-trekking venue. Unique, mysterious, fabulous, extraordinary. Just some of the words that come to mind when visiting the heritage village of Dartlo in Georgia’s high mountainous region of Tusheti. Located on the northern slopes of the Greater Caucasus Mountains, Tusheti is bordered by the Russian republics of Chechnya and Dagestan to the north and east, respectively; and by the Georgian historic provinces Kakheti and Pshav-Khevsureti to the south and west, respectively. Traditionally, the Tushs are sheep herders. Tushetian Gouda (cheese) cheese and high quality wool was famous and was exported to Europe and Russia. Even today sheep and cattle breeding is the leading branch of the economy of highland Tusheti. The local shepherds spend the summer months in the highland areas of Tusheti but live in the lowland villages of Zemo Alvani and Kvemo Alvani in wintertime. Their customs ...

წლის ყველა სეზონი გამორჩეულად მიყვარს. თითქოს თითოეული მათგანი სუპერგმირია განსაკუთრებული შესაძლებლობებითა და ისტორიით. თითოეული მათგანი რაღაც ახალს გაჩვენებს. უფროსწორად, რაღაც ახლის დანახვის შესაძლებლობას გაძლევს.  გაზაფხული ჩემთვის  თოვლიანი მთის, სურნელოვანი მინდვრებისა და მზის სეზონია. სეზონი, როდესაც ერთდროულად შეიძლება გადააწყდე ყვავილებს მინდორში, სოკოს ტყეში და თოვლს მთაში.  თითქოს დროში შეგიძლია მოგზაურობა. სწორედ ამიტომ გაზაფხულია ის პერიოდი, როდესაც ყველაზე მეტ დროს ვატარებ ალბათ ტყესა და „პატარა“ სიმაღლის მთებში.  ბორჯომ-ხარაგაული კი ჩემი ფავორიტი განსაკუთრებით  წლის ამ პერიოდშია. მთა გვირგვინაც ბორჯომ-ხარაგაულის ერთი „შუა“ სიმაღლის მთაა. კერძოდ 2252 მეტრის. გვირგვინას კალთებზე მუქწიწვოვანი ტყეებია, მწვერვალზე  კი ალპური  მდელოები. უშუალოდ  გასვლა, რომელზეც უნდა მოგიყვეთ  გაზაფხულის ერთ დღეს გაჩუქებთ, რომელიც მუდმივ დროის კონტროლზე გადართულ  გონებას განტვირთავს  სხეულს კი საუკეთ ...

 ბოლო ხანებში დროის უკმარისობის გამო, უმეტესად ისეთ ადგილებს შევეჩვიეთ სადაც ერთ დღიან გასვლებს შევძლებთ. ერთ დღიან ლამაზ, მაღალ გასვლებს, როდესაც თავს ტყეში მანქანების ხმაურისგან შორს, სიარულით გავირთობთ. სიმაღლეებიც თუ დაემატება და პანორამული ხედები ხომ მთლად გაგაბედნიერებს ადამიანს.   ალგეთის ეროვნული პარკი სწორედ ის ადგილია, რომელიც მსგავსი გასვლების გაკეთების შესაძლებლობას იძლევა. დილის ცხრიდან გასულები 11 ის ნახევრისკენ უკვე მარშუტზე ვდგავართ ხოლმე. შინაც საღამოს 11 ზე გვიან ჯერ არ დავბრუნებულვართ.   ამ ჯერად, მთა ელი ქარისკენ ავიღეთ გეზი. 2200 მეტრის სიმაღლის ეს ლამაზი, წვეტიანი მთა დიდი ხნის წინ შევამჩნიეთ მთა შიხანიდან, რომელზეც მანგლისის მხრიდან ვიყავით ასულები. მაშინვე ვთქვით რომ ერთხელაც ერთ დღეს მისთვის გამოვყოფდით...   და დადგა ეს დღეც. ისევ მანგლისიდან, მთა შიხანის მხრიდან დავიძარით მთა ელიქარისკენ. რაც უფრო ახლოს მივდიოდით მით უფრო გვშორდებოდა თითქოს. გზად მესაქონლეთა ბინას წავაწყდით წინ რომ ტბის ოაზისი ჰქონდათ გაშენებული ...

Lagodekhi Protected Areas - one of the world’s best-preserved, primitive area with diversity of natural landscapes – is located in Lagodekhi, in the extreme north-eastern part of the southern slopes of the Caucasus and extends at an altitude of 590-3500 m.       Lagodekhi Protected Areas includes Lagodekhi Nature Reserve (19749 ha) and Managed Reserve (4702 ha). The latter creates optimal conditions for understanding of nature through infrastructure development related to education and recreation works. At present there are five breathtaking, safe and informative tourist trails in managed reserve of Lagodekhi Protected Areas, namely: Grouse waterfall, Ninoskhevi waterfall, Machi castle, Black Rock Lake and knowledge of nature trail.   Central entrance of Lagodekhi Protected Areas is integrated into administrative and visitors complexes. Exposition and exhibition halls are arranged in administrative building, where visitors have opportun ...

დიდი ხნის წინ გვინდოდა ჭაუხების უღელტეხილზე გადასვლა და აბუდელაურის ტბებზე ჩასვლა, თავიდან ზამთარში გვსურდა მარშუტის გავლა თუმცა ძლიერი ყინვების გამო გადავდეთ.  ისე კი ივნისის ბოლოდან სექტემბრამდე ეს მარშრუტი მარტივში შეგვიძლია გავიყვანოთ.  აღსანიშნავია, რომ ივნისის ბოლოს უღელტეხილზე მაინც გვხვდება თოვლი. თუმცა სიცივით იმდენად აღარ ცივა. თხელ საძილეშიც კი გატეხავ ადამიანი ღამეს. უღელტეხილის სიმაღლე 3338 მეტრს წარმოადგენს. თუმცა სიმაღლეს იმდენად შეპარვით წევ, რომ დიდად არ გაირჯები. მთავარია სწორი დაგეგმარება. ჩვენ კი გაცილებით მოგებულები დავრჩით გადაწყვეტილებით, სვლა დაგვეწყო ჯუთადან. ჯუთამდე დიდი შანსია, რომ ვინმე აგიყოლოს ადამიანი, და სამანქანო გზის ფეხით გავლა არ მოგიწევს, ჯუთადან გზას ჭაუხების ძირამდე აგრძელებ. თქვენი არ ვიცი მეგობრები, მაგრამ მე სულ მინდა ამ ადგილას კარავი დავცე, წამოვგორდე და არაფრისკეთებაში ხედებით დავტკბე.  იმ დღესაც ასე იყო, წამოვგორდი ქიშმიშის კვნეტას მოვყევი და ბლომად დრო გავუშვი, ცოტა დრო არ იყო გასული და დავაკვირდი, რომ ჩვენსავე ...

    მთა სალაღო, იგივე ლაღის მთა. 2500 მეტრის სიმაღლის ეს მთა ყველას გვაქვს შემჩნეული ვინც ერთხელ მაინც ვყოფილვართ ანანურში ან ყაზგბეგისკენ მიმავალ გზაზე... შემოდგომისას სულ ვამჩნევდი დათოვლილ მთებს ჟინვალის თავზე მაგრამ მხოლოდ ბოლო წელია დავინტერესდი რა სიმაღლისანი იყვნენ, რა სახელისანი ანდაც საიდან ქონდათ ასასვლელი... ასვლა ბევრი მხრიდან შეიძლება, თუმცა ჩვენი დოლის ხევი ავარჩიეთ. სოფელ დოლისქედისკენ გადავუხვიეთ და ასე, სოფელ ვაშლობიდან უკვე დავიწყეთ მის ერთ-ერთ ფერზე ასვლა...   აქავრობას უკვე კარგად ვცნობდით, რამდენიმე კვირის წინ, მის გვერდით მდებარე მთაზე, მთა "მაღალზე ვიყავით" ასულები.    ფერდი, რომლითაც ასვლა გვსურდა სწორედ მთა მაღალიდან ავარჩიეთ. ეს იყო გრძელი, მუდმივ სიმაღლის მკრეფელი ფერდი, რომელიც სოფელ ვაშლობისთავზე იწყებოდა და სალაღოს მთის წვერზე სრულდებოდა... ერთდღიან გასვლად მოვაწყეთ, პატარა ჩანთები გვქონდა ჩირებით და შოკოლადით გატენილი. ის საკვები რაც ენერგიისთვის გჭირდება და წყალი. მსუბუქად ვმოძრაობდით... შესაბამისად ს ...