ტურისტებისთვის საშიში ყვავილები

ტურისტები ხეტიალისას მრავალი სახის უცნაურ მცენარეეს აწყდებიან. მათი ნაწილი შხამიანია და ადამიანის ჯანმრთელობას სერიოზულ ზიანს აყენებენ. შხამიანი მცენარეებით ტროპიკული ტყეები განსაკუთრებულად მდიდარია. გაეცანით რამდენიმე ლამაზ მაგრამ შხამიან მცენარეს. ნეპენტესი ტროპიკული შხამიანი მცენარეა, რომელსაც მწერების დასაჭერად დოქისმაგვარი ყვავილები აქვს. ეს მცენარე ფართოდაა გავრცელებული ჩინეთში, იაპონიაში, მალაიზიაში, ფილიპინებში, მაგადასკარზე. მას მეორენაირად “მაიმუნის ფიალასაც” უწოდებენ, რადგან ხშირად უნახავთ, თუ როგორ სვამენ მაიმუნები ამ “დოქიდან” წყალს. მწერების სატყუარა ყვავილი შეიცავს სითხეს, რომელსაც აქვს წებოვანი სტრუქტურა. სწორედ მასში იხრჩობიან მწერები. ნეპენტესის ზოგიერთი ჯიშის ყვავილი იმხელა იზრდება, რომ შეუძლია თაგვის ან ვირთხის დაჭერაც კი.

კალიფორნიული დაგლინგტონია-დალინგტონიების ერთადერთი წარმომადგენელია, რომელიც ორეგონას შტატში და კალიფორნიაში იზრდება. ის ძირითადად ჭაობებში და წყლიან ადგილებში ხარობს და საკმაოდ იშვიათ მცენარეს წარმოადგენს. დარლინგტონიას ფოთლებს აქვს დაგრეხილი ფორმა და ისინი წარმოქმნიან ხვრელს, რომელიც დროდადრო ბუშტივით იბერება ხოლმე. მასში მწერის მოხვედრისთანავე ყვავილი იხურება და მწერი უკვე ვეღარ ახერხებს გარეთ გამოსვლას. ფოთლები მხოლოდ მაშინ იხსნება, როცა მწერი ბოლომდე გადამუშავდება.

ბუზებისჭამია ვენერინა ყველაზე ცნობილი მწერიჭამია შხამიანი მცენარეა. ის ძირითადად ბუზებითა და ობობებით იკვებება. ეს არის პატარა ზომის მცენარე, რომელსაც სულ 7-8 ფოთოლი გააჩნია. მცენარის ფოთოლი გაყოფილია ორ ნაწილად და ბოლოვდება წებოვანი გამონაყოფით დაფარული ნემსებით. ფოთლის ეს ნაწილები ახორციელებენ სწრაფ მოძრაობას, როცა მათ მწერი ან ბუზი შეეხება. ისინი იხურებიან 0, 1 წამის განმავლობაში და თავის შიგნით წარმოქმნიან მცენარის ეგრეთწოდებულ “კუჭს”, სადაც ხდება მწერის გადამუშავება.

გენლისეას 21-მდე სახეობა არსებობს და ის იზრდება აფრიკის, სამხრეთ და ცენტრალურ ამერიკის წყლიან და ჭაობიან ადგილებში. გენლისეა ბალახოვანი მცენარეა ყვითელი ყვავილებით, რომლებსაც აქვს კიბორჩხალისმაგვარი მარწუხები მწერების დასაჭერად. ამ ხაფანგში მოხვედრა იოლია, მისგან თავის დაღწევა კი შეუძლებელია იქ არსებული მრავალრიცხოვანი ძაფებისა და აბლაბუდის არსებობის გამო.

ცხიმოვანა მიეკუთვნება იმ მცენარების რიგს, რომლებიც გამოიყენებენ წებოვან, სრიალაზედაპირიან ფოთლები იმისათვის, რათა მიიზიდონ და გადაამუშაონ მწერები. ამ მცენარის 40-მდე სახეობაა გავრცელებული და ისინი ხარობენ ჩრდილო და სამხრეთ ამერიკაში, ევროპასა და აზიაში.